Programy: Nagroda im. Ireny Sendlerowej
Laboratoria wiedzy i dobrych praktyk
Laboratoria wiedzy i dobrych praktyk
Co roku na weekendowe warsztaty zapraszamy osoby nauczycielskie wyróżnione w Nagrodzie im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”. Tradycja laboratoriów sięga Szkoły Tolerancji CEO i organizowanych w jej ramach spotkań z ekspertkami i ekspertami.
Laboratoria pomyślane są jako platforma do spotkań, wymiany doświadczeń i wzmacniania sieci kontaktów. Ale spotykamy się w gronie osób eksperckich także po to, żeby pracować nad konkretnymi zagadnieniami, tworzyć nowe rozwiązania edukacyjne lub testować narzędzia pracy z grupą uczniowską opracowane przez zespół Centrum Edukacji Obywatelskiej. Każde z laboratoriów ma swój temat. Na przestrzeni lat spotykaliśmy się w różnorodnych miejscach, starając się, aby lokalizacja także miała związek z motywem przewodnim danego laboratorium.
2024 Dom Utopii. Międzynarodowe Centrum Empatii w Nowej Hucie w Krakowie
2023 Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi
2022 Dwór w Konstancinie w Konstancinie Jeziornej
2020 Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku
2018 Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego w Krzyżowej
2017 Uniwersytet Powszechny J. J. Lipskiego w Teremiskach
2016 Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice” w Gardzienicach
2015 w Supraślu
2014 Międzynarodowe Centrum Dialogu w Krasnogrudzie
Regulamin Nagrody im. Ireny Sendlerowej dla nauczycieli i wychowawców „Za naprawianie świata”
Regulamin Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” dla nauczycieli i wychowawców
Patronką nagrody jest Irena Sendlerowa, bohaterska działaczka organizacji „Żegota”, która podczas wojny uratowała życie 2,5 tysiąca żydowskich dzieci. Nagroda przyznawana jest nauczycielom, którzy swoją pracą i postawą dowiedli, że uczą i wychowują zgodnie z duchem działalności Ireny Sendlerowej. Nagradzając co roku wyróżniających się nauczycieli i wychowawców, organizatorzy konkursu pragną uczcić osobę i dokonania Ireny Sendlerowej.
§ 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE
1. Nagroda im. Ireny Sendlerowej ustanowiona została przez Stowarzyszenie Dzieci Holocaustu w Polsce i amerykańską Fundację „Life in a Jar” w 2007 roku.
2. Konkurs prowadzony jest przez Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej we współpracy ze Stowarzyszeniem Dzieci Holocaustu w Polsce, zwanymi dalej Organizatorami.
3. Adresatami nagrody są nauczycielki i nauczyciele oraz wychowawcy i wychowawczynie publicznych bądź niepublicznych przedszkoli i szkół, pracujący w Polsce. Nagrodę główną otrzymuje co roku jedna osoba.
4. Aby spełnić warunki nagrody, pedagog, wychowawca, nauczycielka lub nauczyciel powinni uczyć/wychowywać w duchu tolerancji i szacunku dla innych ludzi, inspirować dzieci i młodych ludzi do działania zgodnie z tymi zasadami. Powinni odgrywać aktywną rolę w szkole, instytucji wychowawczej lub szerszym środowisku i wyrażać to poprzez konkretne projekty i działania.
5. Wysokość nagrody głównej wynosi 15 000 PLN.
6. Nagrodę im. Ireny Sendlerowej można otrzymać tylko raz.
7. Spośród kandydatów Kapituła wskazuje do 10 osób nominowanych. Spośród nich wyłania jednego laureata/kę. Pozostałych nominowanych uznaje się za „wyróżnionych”.
8. Zapoznanie się z Regulaminem i akceptacja wszystkich jego postanowień jest równoznaczne z zawarciem z CEO umowy udziału w konkursie.
§ 2. NAGRODA HONOROWA
1. Kapituła może przyznać nagrodę honorową im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” osobie, która nie została nominowana do konkursu.
2. Nagroda honorowa przyznawana jest niezależnie od nagrody głównej, za całokształt działalności edukacyjnej i wychowawczej.
3. Nagroda przyznawana jest okolicznościowo z inicjatywy Kapituły.
§ 3. ZGŁOSZENIE
1. Kandydatka/kandydat do nagrody może być zgłoszona/zgłoszony przez osobę fizyczną, instytucję lub organizację. Należy wysłać przez stronę rejestracja.ceo.org.pl imię i nazwisko oraz dane kontaktowe potencjalnego kandydata (za jego zgodą), tak by sekretariat nagrody mógł następnie poprosić kandydata o wypełnienie pełnego formularza zgłoszenia. Uwzględniane są także autonominacje.
W obu przypadkach kandydat lub kandydatka wypełnia formularz i wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych.
2. Zgłoszenie kandydatki/kandydata powinno zawierać:
a) opis działalności w internetowym formularzu zgłoszenia;
b) załączniki prezentujące przebieg i efekty działalności kandydatki/kandydata. Załączniki powinny być ponumerowane, a ich lista dołączona do zgłoszenia; załączników nie powinno być więcej niż 5;
c) dwie rekomendacje (jedna z nich może pochodzić od uczniów lub innych osób, do których kieruje swoje działania kandydat).
d) krótki esej, którego temat znajduje się w formularzu zgłoszeniowym.
3. Zgłoszenia przyjmowane są poprzez wypełnienie formularza zgłoszeniowego na stronie rejestracja.ceo.org.pl.
Do formularza można załączyć pliki w formacie DOC/DOCX/PDF/JPG/GIF. Wszystkie pliki powinny zostać wgrane na platformę, a wielkość każdego z nich nie może przekroczyć 10 MB. Rekomendacje powinny zostać zeskanowane i dołączone jako plik, z widocznym podpisem i/lub pieczątką. W przypadku publikacji książkowej, zeskanowana powinna zostać strona tytułowa, oraz spis treści z nazwiskiem autora.
§ 4. TRYB PRZYZNAWANIA NAGRODY
1. Oceny złożonych wniosków dokona Kapituła.
2. Oceniając kandydatury, członkowie Kapituły biorą pod uwagę zgodność działalności zgłoszonych osób z ideą konkursu.
3. Decyzja Kapituły jest ostateczna i nie przysługuje od niej odwołanie.
4. Nazwisko laureatki/laureata zostanie podane do wiadomości publicznej w dniu wręczenia nagrody. Informacja o laureatce/laureacie i osobach wyróżnionych zostaną opublikowane na stronie internetowej Centrum Edukacji Obywatelskiej.
§ 5. OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
1. Administratorem danych osobowych przetwarzanych podczas realizacji Konkursu jest Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej (CEO) z siedzibą w Warszawie przy ul. Noakowskiego 10. W sprawie przetwarzania danych osobowych prosimy o kontakt pocztą elektroniczną: email dane.osobowe@ceo.org.pl lub telefonicznie: tel. 22 875 85 40.
2. Organizator przetwarza dane kandydata lub kandydatki w zakresie: imię, nazwisko, adres poczty elektronicznej, numer telefonu kontaktowego, nazwa i adres szkoły, w której pracuje osoba, nauczany przedmiot, staż pracy, informacje o działaniach opisanych przez kandydata w ramach zgłoszenia do Nagrody oraz dane osobowe zawarte w dokumentach stanowiących załączniki do zgłoszenia.
3. Podanie danych osobowych osoby Zgłaszanej przez Zgłaszających w konkursie jest dobrowolne, ale niezbędne do udziału w konkursie i przyznaniu nagrody.
4. Dane osoby Zgłaszanej i Zgłaszającej są przetwarzane w celu udziału w konkursie i przyznaniu nagrody (ART. 6 ust.1 lit. F RODO), w celu możliwości dochodzenia roszczeń i ochrony przed roszczeniami (ART. 6 ust.1 lit. F RODO), w celu komunikowania się w sprawach związanych z udziałem w programach edukacyjnych (ART. 6 ust.1 lit. F RODO), w celu wypełniania obowiązków prawnych ciążących na Fundacji (ART. 6 ust.1 lit. C RODO).
5. Zgłoszenie sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych przez osobę Zgłoszoną do konkursu, jest równoznaczne z wycofaniem jej zgłoszenia do konkursu, a w wypadku wycofania zgody po przekazaniu nagrody – skutkuje koniecznością zwrotu nagrody.
6. Informacje o działaniach i produktach edukacyjnych CEO otrzymywane są na podstawie wyrażonej zgody. Osoby wyrażające zgodę mają prawo w dowolnym momencie ją wycofać. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem.
7. Dane o konkursie, w tym Dane osobowe mogą być udostępniane sponsorom projektów, do celów kontroli finansowej tych projektów, na podstawie uzasadnionych prawnie interesów CEO oraz sponsorów, związanych z potrzebą kontroli sposobu wydatkowania środków finansowych.
8. Dane mogą również być powierzane do przetwarzania podmiotom, które świadczą na rzecz CEO usługi wiążące się z przetwarzaniem danych osobowych, z zastrzeżeniem, że te podmioty nie nabywają prawa do samodzielnego przetwarzania tych danych a jedynie do wykonywania poleceń CEO w tym zakresie.
9. W przypadku danych przetwarzanych na podstawie zgody, dane będą przetwarzane do czasu wycofania zgody.
10. Dane osobowe przetwarzane w związku z udziałem w konkursie i przyznaniem nagrody przechowywane są do chwili upływu okresu przechowywania dokumentacji projektu, wymaganego przez sponsorów lub do chwili upływu okresu wynikającego z obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia ksiąg rachunkowych, przy czym obowiązuje najdłuższy okres.
11. Osoby, których dane osobowe przetwarzamy mają prawo żądania dostępu do danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania oraz prawo przenoszenia danych. Dopuszczalność korzystania z poszczególnych praw zależy od podstawy prawnej konkretnego przetwarzania.
12. Osoby, których dane osobowe przetwarzamy mają prawo wnieść skargę do organu nadzorczego (PUODO).
Kapituła
PRZEWODNICZĄCY
Krzysztof Czyżewski
Praktyk idei, eseista i podróżnik; jest twórcą Fundacji „Pogranicze” i Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach; redaktor naczelny pisma „Krasnogruda” i szef wydawnictwa Pogranicze, w którym redaguje m.in. serie „Meridian” oraz „Sąsiedzi”. Animator programów dialogu międzykulturowego na Bałkanach, Kaukazie, Azji Środkowej i innych pograniczach świata.
CZŁONKINIE I CZŁONKOWIE
Elżbieta Ficowska
Inicjatorka Nagrody im. Ireny Sendlerowej. Autorka książek dla dzieci. Jedna z 2,5 tysiąca dzieci uratowanych przez Irenę Sendlerową – jako półroczne niemowlę została przewieziona na aryjską stronę w drewnianej skrzynce. Napisała słuchowiska radiowe oparte na tekstach Plastusiowych Pamiętników. Od połowy lat 70. XX wieku była związana z opozycją demokratyczną w Polsce. Współpracowała z Jackiem Kuroniem w ramach Komitetu Obrony Robotników. W okresie sprawowania przez niego teki ministra pracy i polityki socjalnej w rządzie Tadeusza Mazowieckiego była jego doradcą i rzecznikiem prasowym. Przewodnicząca Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu w 2002-2006 roku.
Anita Rucioch-Gołek
Laureatka 18. edycji Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”. Nauczycielka języka polskiego w Szkole Podstawowej im. Arkadego Fiedlera w Zbąszyniu, koordynatorka projektów „Zbąszyński Balagan” i „Szkoła Dialogu”.
O sobie mówi, że od ponad 20 lat jest nauczycielką i edukatorką, bo działa też jako społeczna aktywistka. Jest także „Liderką Dialogu”, odkąd 10 lat temu stała się częścią Sieci Forum Dialogu. Dialog i gotowość do niego stały się dla niej drogowskazem w pracy edukacyjnej i aktywistycznej. Swoją pracę skupia wokół idei dialogu: punktem wyjścia jest dla niej historia zbąszyńskich Żydów, którzy przed wojną nagle w tragicznych okolicznościach zniknęli. A także ta niezwykła historia, że w październiku 1938 przybyli do Zbąszynia, wypędzeni w ramach Polenaktion 1938 z III Rzeszy, Żydzi polskiego pochodzenia. Wszyscy deportowani znaleźli w Zbąszyniu schronienie. Ten fenomen jest dla niej nieustającą inspiracją. Każe wierzyć, że dialog w różnorodności jest możliwy.
dr Igor Czernecki
Historyk idei, absolwent Columbia University, London School of Economics i Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się filozofią polityczną. Autor książki Znaczenie religii dla demokracji u Alexisa de Tocqueville’a. Publikował między innymi w Journal of the History of Ideas, Tocqueville Review, Cold War History, Przeglądzie Politycznym, Res Publice Nowej czy Świątecznej Gazecie Wyborczej. Na co dzień pracuje w Fundacji EFC.
Anna Dodziuk van Kooten
Psychoterapeutka, publicystka, pisarka, członkini Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. W latach 2001-2019 była przewodniczącą Komisji Pomocy Społecznej przy Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP. Współzałożycielka i członkini Zarządu B’nai B’rith Polska. W okresie PRL działała w opozycji demokratycznej, była współzałożycielką i w latach 1982–1989 redaktorką „Tygodnika Mazowsze”. Napisała ponad dwadzieścia książek poświęconych rozwiązywaniu problemów trudnej codzienności, kłopotom małżeńskim i rodzinnym, problemom psychologicznym i seksualnym, a także uzależnieniom i trzeźwieniu. Ponadto jest autorką książki „Druga dusza. O dwudziestu Festiwalach Kultury Żydowskiej w Krakowie”.
Emilia Gromadowska
Absolwentka pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego, stypendystka Uniwersytetu Amsterdamskiego. Przez 13 lat pracowała w międzynarodowej organizacji dobroczynnej United Way. Projektowała i wdrażała nowatorskie w skali kraju programy edukacyjne, społeczne i wolontariackie. Doświadczony menedżer organizacji pozarządowych i konsultant CSR. Prezes zarządu fundacji takich, jak m.in. Edukacyjna Fundacja im. Romana Czerneckiego, Fundacja ORLEN, Fundacja WARTY i Kredyt Banku „Razem możemy więcej”. Angażuje się społecznie w działania Forum Darczyńców w Polsce pełniąc funkcję członka zarządu. Obecnie jest Dyrektorką ds. Fundacji KPMG w Polsce.
Katarzyna Grubek
Absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie oraz Nauczycielskiego Kolegium Języka Francuskiego UW. Pracuje w Centrum Edukacji Obywatelskiej od 2005 roku, początkowo jako koordynatorka programów edukacji kulturalnej i medialnej, a od 2016 roku – szefowa działu Kultura i Media, w którym wspiera realizację projektów z zakresu edukacji kulturalnej, medialnej, filmowej i antydyskryminacyjnej. Z Nagrodą im. Ireny Sendlerowej związana prawie od początku jako współorganizatorka programu i uroczystości wręczenia Nagrody. Autorka materiałów edukacyjnych, programów szkoleń i kursów internetowych. Animatorka kultury i trenerka. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2017. Członkini Zarządu Stowarzyszenia Rodzin i Przyjaciół Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną „Chata z pomysłami”.
Włodzimierz Grudziński
Absolwent Wydziału Matematyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni pracownik Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1990 do 2007 Prezes Zarządu Banku BISE S.A. W latach 1997-2007 wiceprezes Zarządu Związku Banków Polskich. Jest przewodniczącym Rady Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości, w której działa od ponad 26 lat. Fundacja prowadzi działalność edukacyjną w szkołach, łącząc tematykę przedsiębiorczości z kwestiami społecznymi. Członek Komisji Finansowej Fundacji Auschwitz-Birkenau, która wspiera utrzymanie i konserwację muzeum obozu. Przewodniczący Rady Nadzorczej TISE S.A., członek Rady Nadzorczej Blikle sp. z o.o., członek Fundacji dla Polski oraz członek założyciel Polskiego Towarzystwa Informatycznego i Polskiego Stowarzyszenia GO.
Andrzej Marczak
Doradca podatkowy z wieloletnim doświadczeniem, najlepszy specjalista w dziedzinie podatku dochodowego od osób fizycznych wg Ogólnopolskiego Rankingu Firm Doradztwa Podatkowego organizowanego przez dziennik „Rzeczpospolita” w latach 2013 – 2018. Pełni funkcję prezesa Fundacji KPMG w Polsce, jest również opiekunem i sponsorem z ramienia Management Committee Poland Pride – grupy wolontariuszy działającej pod parasolem Global Pride@KPMG Network. Prelegent na licznych seminariach podatkowych w Polsce, jak i za granicą. Wykładowca na studiach podyplomowych w Szkole Głównej Handlowej. Komentator wydarzeń podatkowych dla ogólnokrajowej prasy, radia i telewizji. Autor wielu publikacji podatkowych.
Alicja Pacewicz
Współzałożycielka Centrum Edukacji Obywatelskiej i Fundacji Szkoła z Klasą. Współautorka podręczników do wiedzy o społeczeństwie oraz licznych przewodników dla nauczycieli oraz programów edukacji obywatelskiej, prawnej, historycznej, filmowej i in. Ekspertka europejskiej sieci edukacji obywatelskiej Networking European Citizenship Education+. Współzałożycielka i koordynatorka SOS dla Edukacji oraz kampanii Wolna Szkoła, członkini Warszawskiej Rady Edukacyjnej oraz Kolegium Historyczno-Programowego Europejskiego Centrum Solidarności.
Jarosław Przyborowski
Przedsiębiorca, kolekcjoner sztuki, założyciel Fundacji Signum (Poznań, Wenecja), której głównym celem statutowym jest niesienie pomocy osobom jej potrzebującym w Polsce i za granicą (Afryka) – ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, młodzieży, osób chorych, niepełnosprawnych; budowanie dialogu międzyludzkiego i promocja sztuki współczesnej w Polsce oraz poza jej granicami.
Paula Sawicka
Z wykształcenia psycholożka, była nauczycielka akademicka, tłumaczka z języka angielskiego; w latach 70. i 80. związana z opozycją demokratyczną, w latach 90. zaangażowana w odbudowę społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, w latach 2004–2014 prezeska zarządu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita, obecnie czonkini Rady Programowej.
Krystyna Starczewska
Nauczyciel, filozof i działacz społeczny w sferze szkolnictwa i edukacji. Ukończyła studia doktoranckie na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 80-tych adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Doświadczony pedagog – przez wiele lat uczyła języka polskiego. Organizatorka oraz długoletnia przewodnicząca konspiracyjnego Zespołu Oświaty Niezależnej. Współpracowała z Komitetem Obrony Robotników. Uczestniczka obrad Okrągłego Stołu. Prezes Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej. W uznaniu zasług za działalność pedagogiczną i społeczną laureatka wielu nagród, m. in. wyróżniona odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” w (2001 r.) i Medalem Świętego Jerzego (2009 r.). Założycielka i dyrektor Społecznego Gimnazjum nr 20 i Liceum z Maturą Międzynarodową w Warszawie.
Robert Szuchta
Historyk, pedagog, wychowawca. Pracuje jako nauczyciel historii w LXIV Liceum Ogólnokształcącym im. S. I. Witkiewicza w Warszawie. Pierwszy polski laureat nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” (2006); odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za działalność na rzecz popularyzacji wiedzy o Holokauście (2008). Członek Komisji Dydaktycznej Polskiego Towarzystwa Historycznego. Członek Rady Programowej Stowarzyszenia „Otwarta Rzeczpospolita”, członek Stowarzyszenia Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN w Warszawie oraz zespołu Centrum Badań Holokaustu UJ. Współautor pierwszego w Polsce szkolnego podręcznika do nauczania o Holokauście (Holokaust – zrozumieć dlaczego, 2003).
Społeczność Sendlerowców
Finalistki i finaliści Nagrody są nie tylko wspaniałymi nauczycielami, ale też ekspertami, mentorami dla innych, mniej doświadczonych pedagogów, liderami zmieniającymi szkoły, którzy pociągają za sobą kolejnych nauczycieli.
Korzystamy z ich doświadczenia m.in. zapraszając do paneli eksperckich na konferencjach, jako rozmówców na webinaria, prosząc o przygotowanie autorskich materiałów do publikacji.
Raz w roku spotykamy się z zaproszonymi Sendlerowcami na Laboratorium wiedzy i dobrych praktyk. Osoby wyróżnione miały też okazję wyjechać w roku 2023 na wizytę studyjną w ramach współpracy z Ambasadą USA. Podobny wyjazd zaplanowany jest także na rok 2024.
Laureatki i laureaci Nagrody
Wśród grona finalistów szczególne miejsce zajmują laureaci. To zwłaszcza dzięki ich działaniom w szkole i poza nią, stale poszerza się krąg dobra, o którym mówiła Irena Sendler podczas pierwszej ceremonii wręczenia Nagrody.
Zachęcamy do zapoznania się z każdą i każdym z laureatów, przeczytania ich refleksji osobistych także laudacji napisanych przez przewodniczącego kapituły – Krzysztofa Czyżewskiego
Nauczycielka języka polskiego w SP im. Arkadego Fiedlera w Zbąszyniu, koordynatorka projektów „Zbąszyński Balagan” i „Szkoła Dialogu”.
O sobie mówi, że od ponad 20 lat jest nauczycielką i edukatorką, bo działa też jako społeczna aktywistka. Jest także „Liderką Dialogu”, odkąd 10 lat temu stała się częścią Sieci Forum Dialogu. Dialog i gotowość do niego stały się dla niej drogowskazem w pracy edukacyjnej i aktywistycznej. Swoją pracę skupia wokół idei dialogu: punktem wyjścia jest dla niej historia zbąszyńskich Żydów, którzy przed wojną nagle w tragicznych okolicznościach zniknęli. A także ta niezwykła historia, że w październiku 1938 przybyli do Zbąszynia, wypędzeni w ramach Polenaktion 1938 z III Rzeszy, Żydzi polskiego pochodzenia. Wszyscy deportowani znaleźli w Zbąszyniu schronienie. Ten fenomen jest dla niej nieustającą inspiracją. Każe wierzyć, że dialog w różnorodności jest możliwy.
Nauczyciel języka angielskiego oraz Rzecznik Praw Ucznia w I LO im. Henryka Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu.
W czasie swojej pracy, nie tylko jako nauczyciel języka angielskiego, ale też Rzecznik Praw Ucznia, stara się stworzyć uczniom szkoły bezpieczną przestrzeń do działania i wyrażania siebie. Spotkania z nimi to często codzienna i mozolna praca, która ma na celu otwieranie uczniów na innych, doprowadzenie ich do samoakceptacji i zrozumienia samych siebie. Wszystkie akcje i projekty, które prowadzi mają na celu „naukę wartości poprzez działanie” na rzecz innych. Ukutym wraz z uczniami mottem jest fraza „Oni to My”, która w założeniu ma pokazać uczniom, że niezależnie od tego kim są, zawsze mogą znaleźć się w położeniu drugiego człowieka potrzebującego pomocy. Codzienna praca z uczniami LGBTQ+, projekty „Paka dla Seniora” czy „Granica”, które organizował uwrażliwiają wszystkich na potrzeby drugiego człowieka, tak by razem starać się nie być „obojętnymi”.
Nauczyciel plastyki, muzyki, języka polskiego jako obcego w Szkole Podstawowej im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Śremie.
Jest twórcą Kina ART w szkole – kameralnego miejsca do pracy twórczej z uczniami i przestrzeni do działania. Jest autorem i pomysłodawcą murali na ścianach oraz drzwiach szkoły. Zrealizował również z uczniami sześć profesjonalnych płyt muzycznych – środki z ich sprzedaży zasiliły działania wybranej fundacji. Stworzył projekt „Niezwykłe bajki” – serię książek z bajkami, których autorem są nauczyciele i nauczycielki z całej Polski. Poruszają tematy, jak: akceptacja dzieci o różnych kolorach skóry, dzieci z pieczy zastępczej czy temat porzuconych zwierząt. Audiobooki do tych bajek nagrywali artyści i aktorzy. Jest pomysłodawcą edukacyjnych platform tematycznych, takich jak miasteczko dyniowe, czy wioski Rudolfa, w której zamieszkały ocalałe renifery i rosną nikomu już niepotrzebne krzywe porzucone choinki. Przez ostatnie 3 lata pracował nad ogólnopolską kampanią społeczną „Szkoły bez zadań domowych”, której jest jednym z pomysłodawców. Już od początku marca br. zaczął aktywnie działać na rzecz dzieci z Ukrainy walcząc o ich dobro i przywracając im godność.
Nauczycielka języka niemieckiego i zajęć rozwijających kreatywność w Szkole Podstawowej im. Karola Miarki w Pielgrzymowicach.
Realizuje projekty społeczne, charytatywne, arteterapeutyczne i algorytmiczne. Laureatka konkursu „Nauczyciel Roku 2017”. Bohaterka książki Sylwii Chutnik „Opowieści na dobranoc dla młodych buntowniczek”. Jest autorką cyklu rozwojowego z elementami arteterapii „Jesteś Ważna” – pomaga dziewczynom uwierzyć w siebie oraz wzmocnić ich poczucie własnej wartości. Od 8 lat szyje przytulanki „Pożeracze Smutków”, przekazując je m.in. dzieciom na oddziałach onkologicznych i angażując w to pielgrzymowicką młodzież, lokalną społeczność, a obecnie również ponad 200 szkół w całej Polsce. Prowadzi warsztaty rozwijające kompetencje cyfrowe i miękkie. Jest dyplomowaną arteterapeutką.
nauczycielka historii i wiedzy o społeczeństwie w III Liceum Ogólnokształcącym w Poznaniu.
Jest nauczycielką dyplomowaną, aktywistką edukacyjną. Działa w sieci jako „Babka od histy”, prowadząc autorskiego bloga o edukacji, na którym komentuje edukacyjną rzeczywistość i dzieli się dobrymi praktykami. Jest również redaktorką naczelną serwisów internetowych CiekawostkiHistoryczne.pl i TwojaHistoria.pl, a także trenerką Odysei Umysłu, tutorką i entuzjastką debat oksfordzkich. Za swoją dotychczasową działalność uzyskała wyróżnienie w konkursie Wielkopolski Nauczyciel Roku 2017 oraz dwukrotnie otrzymała Nagrodę Prezydenta Miasta Poznania.
W swojej pracy stara się działać przede wszystkim na rzecz młodzieży: „To ona mnie inspiruje i „nakręca” do działania”. Od wielu lat współpracuje z Młodzieżową Radą Miasta Poznania. To właśnie młodzież zmotywowała ją do organizacji w szkole zajęć antydyskryminacyjnych „Szkoła Otwartości”, które uważa za swoje najważniejsze działanie od kilku lat. W ramach tych zajęć młodzież angażuje się jako wolontariusze podczas festiwalu dla artystów z niepełnosprawnościami czy bierze udział w akcjach zamalowywania rasistowskich i ksenofobicznych napisów na poznańskich przystankach.
Polonistka i doradczyni zawodowa w Szkole Podstawowej nr 16 w Bytomiu Bobrku.
W 2013 roku na poddaszu szkoły stworzyła świetlicę integracyjną dla dzieci romskich i nieromskich Amaro Strychos („nasz strych”), w której realizują swoje pasje, rozwijają talenty, poznają kulturę, świat i siebie samych, burzą stereotypy i budują mosty porozumienia. Wydała książkę o marzeniach i aspiracjach zawodowych wychowanków „Przyszłość – Odasojawła, czyli co to będzie”. Z grupą nauczycieli pasjonatów, którym bliskie są problemy dzieci ze środowisk defaworyzowanych, prowadzi świetlicę socjoterapeutyczną.
Nauczyciel języka polskiego w Zespole Szkół w Szczekocinach oraz Społecznej Szkole Podstawowej im. 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego w Szczekocinach, edukator i animator kultury. Prezes Lelowskiego Towarzystwa Historyczno-Kulturalnego im. W. Zwierkowskiego.
Od kilkunastu lat zajmuje się przywracaniem pamięci o Żydach lelowskich i szczekocińskich, organizując Szczekociński Festiwal Kultury Żydowskiej „Yahad-Razem” oraz projekty edukacyjno-artystyczne związane z tematyką wielokulturowości i tolerancji. Współorganizuję również Festiwal Kultury Polskiej i Żydowskiej Święto Ciulimu-Czulentu w Lelowie. Jest autorem i redaktorem publikacji, m.in. Żydzi lelowscy. Obecność i ślady, Żydzi szczekocińscy. Osoby, miejsca, pamięć, Szczekociny w opowieściach mieszkańców. Czasy przedwojenne i wojna, Wieża Dawida. Chasydzi lelowscy
Elżbieta Drygas– pedagożka i instruktorka teatralna.
Jerzy Hamerski– pedagog, twórca teatru dziecięcego Łejery.
Wspólne stworzyli autorską Szkołę Podstawową „Łejery” w Poznaniu, w której zajęcia teatralne są sposobem na poznawanie siebie, drugiego człowieka i otaczającego świata. W kanonie łejerskiej klasyki znajdują się wyreżyserowane przez laureata i laureatkę spektakle „Romeo i Żulia” (o konfrontacji zantagonizowanych grup społecznych), „Opera o Kolumbie” (o odkrywaniu wielokulturowości) czy „Pali się” (o pomocy i zrozumieniu).
Nauczycielka pracująca w Gimnazjum nr 2 w Chorzowie oraz Niepublicznym Liceum dla Dorosłych w Katowicach.
Od 17 lat działa na rzecz praw człowieka, podejmując trudne tematy w inspirujący i angażujący młodzież sposób. Wśrod problemów, które podejmuje z uczniami i uczennicami, są sprawy mniejszości romskiej, zagadnienie sprawiedliwego handlu, sytuacja uchodźców, historia Holokaustu. Współpracuje m.in. z Amnesty International i Polską Akcją Humanitarną.
Nauczyciel w Gimnazjum nr 1 w Murowanej Goślinie.
Prowadzi zajęcia z języka polskiego, etyki i wychowania do życia w rodzinie. Twórca projektów i działań wielokulturowych na rzecz tolerancji i akceptacji różnorodności o charakterze lokalnym tj.: „Wspólna przeszłość. Wspólna pamięć”, „Powrót do korzeni – Murowana Goślina miastem trzech religii i trzech narodowości”, „The values that connect past and present”.
Twórca międzynarodowych projektów młodzieżowych tj.: „Stones of memory roots”, „Three lives- common memory”, „From Memory to Life by Bike”, „Multicultural VIPs around the table next to menorah destroy various stereotypes”, „The Houses of Memory”. Współpracownik Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Centrum Edukacji Obywatelskiej. Mentor programu Liderzy i Liderki Tolerancji. Pracuje przy programie „Rozmawiajmy o uchodźcach”.
Nauczycielka języka polskiego i animatorka działań na rzecz tolerancji.
Pracuje w Pałacu Młodzieży im. Juliana Tuwima w Łodzi oraz XII LO im. Stanisława Wyspiańskiego w Łodzi gdzie organizuje m.in. ,,Akademie tolerancji” gdzie dzieci z łódzkich przedszkoli i szkół podstawowych uczestniczą w warsztatach filozoficzno-literackich, którym towarzyszą spotkania z muzyką, teatrem , filmem i książką. Organizuje Konkurs Literacki “Młodzież pamięta” oraz coroczny Przegląd Zespołów Młodzieżowych “Różni i równi”. Współpracuje ze Stowarzyszeniem “Nigdy Więcej” prowadząc m.in. szkolenia dla pedagogów oraz funkcjonariuszy policji. Ze swoimi uczniami – “pracuje ze słowem i nad słowem”, prowadzi lekcje dotyczące mowy nienawiści, holocaustu, otwartości na inne kultury.
Rosjanka od ponad 20 lat pracująca w Polsce. Działaczka społeczna, nauczycielka pracująca z dziećmi uchodźców.
Od 2016r. prowadzi w Brześciu na Białorusi szkołę demokratyczną dla dzieci czeczeńskich uchodźców. Skończyła Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego oraz filologię rosyjską Państwowego Uniwersytetu w Czerkasach na Ukrainie. Przez jakiś czas była też konsultantem MEN ds. integracji i pracy z dziećmi cudzoziemskimi w polskiej szkole.
Nauczycielka w Szkole Podstawowej im. Wspólnoty Polskiej w Białostoczku.
Edukator, nauczycielka języka polskiego w Szkole Podstawowej im. Wspólnoty Polskiej w Białostoczku, współpracownik Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie, wykładowca Letniej Szkoły Języka i Kultury Polskiej w Sankt Petersburgu, absolwentka międzynarodowego seminarium I stopnia „Dzieje i kultura Żydów polskich – Holocaust” w Yad Vashem.
Od 12 lat zajmuje się edukacją wielokulturową, i edukacją o Holocauście w szkole podstawowej (na lekcjach języka polskiego oraz w ramach Koła: Dziedzictwo Kulturowe Podlasia) oraz edukacją na rzecz dialogu międzykulturowego w oparciu o autorski program i scenariusze zajęć. Jest autorką licznych projektów edukacyjnych związanych z wielokulturowością Podlasia, przywracaniem pamięci o dziedzictwie żydowskim, tatarskim, romskim oraz prawami człowieka, m.in. poprzez autorskie programy i cykle zajęć „Edukacja o Holokauście” z wykorzystaniem tekstów literackich i filmów (skierowane są one do nauczycieli, wykładowców, animatorów kultury, studentów, dzieci oraz młodzieży). Podejmuje również działania na rzecz przywracania pamięci o wielokulturowym dziedzictwie Podlasia i zwalczania stereotypów etnicznych i wyznaniowych. Poza uczniami kształci również nauczycieli i animatorów kultury – prowadzi szkolenia i wykłady dotyczące możliwości i sposobów nauczania o Holokauście oraz wdrażania edukacji wielo- i międzykulturowej. Jako lektor języka polskiego prowadziła zajęcia dla uchodźców z Czeczenii poświęcone różnorodności kulturowej.
Nauczycielka historii w Zespole Szkół w Kętach Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Katowicach. Przewodnik Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Realizuje projekty edukacyjne, filmy dokumentalne o Holokauście, wielokulturowości i tolerancji we współpracy ze Stowarzyszeniem Dzieci Holocaustu, Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, Międzynarodowym Domem Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu, Gminą Wyznaniową Żydowską w Bielsku-Białej. Organizuje spotkania ze świadkami historii i wizyty w miejscach pamięci. Wielokrotnie nagradzana i wyróżniana za działalność na rzecz edukacji dla tolerancji i edukacji wielokulturowej. Praca zawodowa jest jej pasją.
Pedagożka, anglistka, pracowniczka naukowa Uniwersytetu Opolskiego, laureatka nagród za działanie na rzecz tolerancji: Europejskiej Nagrody Tolerancji (2008) oraz nagrody „Hiacynt” (2008). Jako nauczycielka prowadziła Szkolną Grupę Amnesty International, realizując projekty dotyczące wielokulturowości i praw człowieka, w tym przeciwdziałania ksenofobii, homofobii i innym formom dyskryminacji, starając się, czasami na przekór władzy i sytuacji politycznej udowadniać, że inni to my, tyle że inni. Pracując z młodzieżą organizowała warsztaty, wystawy, debaty, happeningi, performance, Maratony Pisania Listów w obronie więźniów sumienia, spotkania i wyjazdy edukacyjne. Przeprowadzane działania skierowane były do społeczności szkolnej, lokalnej i ogólnopolskiej. Realizując projekty, współpracowała z wieloma organizacjami, m.in. Fundacją „Inna Przestrzeń”, Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Kampanią Przeciw Homofobii, Radą Europy, Stowarzyszeniem „Otwarta Rzeczpospolita”.
wieloletnia dyrektorka szkoły TAK im. Ireny Sendlerowej w Opolu, której misją jest kształcenie uczniów w duchu tolerancji i szacunku dla wielokulturowości.
Autorka licznych projektów poświęconych integracji społeczności lokalnej tj.: „Spotkajmy się z Innymi” o mniejszościach narodowych w Polsce (Koncert Narodów, książka: „Inni to także my), letnie i zimowe kursy dla Romów, „Historia ulicy” – o niemieckich, żydowskich i polskich mieszkańcach jednej ulicy w Opolu (spektakl „Głosy” i współautorstwo książki „Głosy z ulicy Barlickiego), „Rabin z Opola” – badanie historii Rabina Leo Baecka (spektakl „Alfabet”, wystawa uliczna poświęcona Baeckowi i gminie żydowskiej), „Jestem wielką parą oczu – Podróż jako spotkanie z Innym” (wystawa uliczna, spektakl wg prozy R. Kapuścińskiego). Od 2001 organizatorka „Czasu Teatru” – podczas którego pracują razem Romowie, artyści niepełnosprawni, Koreańczycy, młodzież z całej Europy. Opracowała i realizuje ścieżkę wielokulturową, współorganizuje obozy naukowe „Na styku kultur”, współpracuje z Leo Baeck College z Londynu, jest autorką licznych publikacji na temat edukacji wielokulturowej.
Patronka Nagrody
Urodziła się w 1910 roku. Uważała, że pomaganie innym ma we krwi – gdy miała 10 lat jej ojciec umarł zarażony tyfusem, ponieważ jako jedyny lekarz zdecydował się udzielać pomocy chorym. Ona sama, pomimo problemów zdrowotnych zaangażowała się w szkole średniej w działalność harcerstwa. Tam – jak mówi – nauczono ją odróżniać dobro od zła i opiekować się innymi.
Studiowała w Warszawie prawo, a później polonistykę, ze względu na kursy pedagogiczne, w których bardzo chciała uczestniczyć. Zawieszono ją w prawach studenta, kiedy opowiedziała się po stronie uczniów żydowskich i przeciwko gettu ławkowemu, które nakazywało im siedzieć oddzielnie od studentów „polskich”.
Pierwszą pracę znalazła w Sekcji Pomocy Matce i Dziecku przy Obywatelskim Komitecie Pomocy Społecznej – powierzono jej dział Opieki Nad Matkami Nieślubnych Dzieci. Niestety sekcję szybko zlikwidowano, ponieważ kilku pracowników należało do skrajnej lewicy. Irenę Sendlerową przeniesiono do Wydziału Opieki Społecznej zarządu Miasta Warszawy na ulicy Złotej.
Na początku wojny przystąpiła do konspiracyjnej PPS, w której roznosiła ukrywającym się w lesie partyzantom leki i dostarczała zapomogę profesorom Uniwersytetu Warszawskiego, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Od 1942 roku należała do Społecznego Komitetu Pomocy Ludności Żydowskiej im. Konrada Żegoty, założonego przez Zofię Kossak-Szczucką i Wandę Krahelską-Filipowicz. Została kierowniczką Referatu Dziecięcego. Skrupulatnie prowadziła księgowość, aby udokumentować, że wszystkie pieniądze przekazane władzom Polski podziemnej przez organizacje żydowskie działające w Ameryce trafiły do potrzebujących.
Irena Sendlerowa wykazała się nie tylko wielką odwagą narażając własne życie, aby ratować innych, ale także niezrównanymi umiejętnościami organizatorskimi. Aby ocalić jedno żydowskie dziecko potrzebne było zaangażowanie co najmniej dziesięciu Polaków. Należało nie tylko wyprowadzić dziecko z getta, ale też zapewnić mu schronienie na czas, kiedy nauczy się podstawowych modlitw oraz języka polskiego, a później znaleźć mu bezpieczny dom, dostarczać środki do życia oraz – w razie potrzeby – opiekę medyczną.
Zadbała także o to, aby dzieci nie utraciły swojej tożsamości. Na cienkim pasku bibuły zapisywała prawdziwe oraz przybrane imię i nazwisko, a także zakodowany adres, pod którym dziecko się ukrywa – na wypadek gdyby archiwum zostało zdekonspirowane. Zapiski zakopała w słojach w ziemi.
Jeszcze tego samego roku, kiedy przystąpiła do Społecznego Komitetu Pomocy Ludności Żydowskiej jako siostra „Jolanta”, została aresztowana i zawieziona na Pawiak. Śmierci uniknęła tylko dzięki staraniom Żegoty, która przekupiła jednego z oficerów. Ponieważ, przez Niemców została uznana za zmarłą ukrywała się pod fałszywym nazwiskiem. Nie mogła przez to pojawić się na pogrzebie matki.
Po wojnie została wezwana przez nowopowstałą Radę Narodową Miasta Warszawy do pracy w Wydziale Zdrowia i Opieki Społecznej, a po miesiącu została jego naczelnikiem. Od 1952 roku była w Ministerstwie Oświaty Naczelnikiem Nadzoru Pedagogicznego, ale ze względu na dwójkę swoich małych dzieci zrezygnowała i zaczęła współpracę ze szkołami zawodowymi o kierunku medycznym. Dbała o pedagogizację młodzieży, ponieważ uważała, że jest to niezbędny element edukacji, także tej zawodowej.
W 1958 została dyrektorem departamentu średnich szkól medycznych w ministerstwie zdrowia. Przed wydarzeniami ’68 roku została wysłana na przymusową emeryturę, ponieważ oskarżono ją o sprzyjanie Izraelowi. Ze względów politycznych była prześladowana. Raz uniknęła aresztowania, które w czasach stalinowskich oznaczało dla niej karę śmierci. Stało się to dzięki jednej z ocalonych – żonie pułkownika, szefa Urzędu Bezpieczeństwa w Warszawie.
Do 1984 roku pracowała w bibliotece szkolnej, by nadal mieć kontakt z młodzieżą. Jeden z ocalonych, profesor Michał Głowiński, powiedział: „Gdybym pisał o Pani Irenie Sendlerowej hasło do encyklopedii i miał ją określić słowami krótkimi i najprostszymi, powiedziałbym: Wielka Działaczka Społeczna, myślę bowiem, że w nich wyraża się istota Jej życia i wszystkich trudów, jakie w ciągu dziesięcioleci podejmowała”.
Po wojnie poza pracą zawodową angażowała się działanie wielu organizacji, których celem była pomoc innym, m.in. Ligi Walki z Rasizmem (która szybko została zlikwidowana przez władze partyjne), Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Czerwonego Krzyża, Związku Nauczycielstwa Polskiego (z którego wypisała się, by przystąpić do związku zawodowego „Solidarność”). Przez dwie kadencje była radną w Stołecznej Radzie Narodowej – przewodniczącą Komisji Zdrowia. Od początku istnienia należała do organizacji Otwarta Rzeczpospolita – Stowarzyszenie Przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii.
Została uhonorowana m.in. Orderem Orła Białego, nagrodą im. Jana Karskiego. Otrzymała także honorowe obywatelstwo Izraela. Za swoje najważniejsze odznaczenie uważa medal „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Drzewko w Alei Sprawiedliwych w Izraelu mogła jednak zasadzić dopiero w 1983 roku, kiedy władze wreszcie zgodziły się na wydanie jej paszportu. Zmarła 12 maja 2008 roku w Warszawie, w domu opieki prowadzonym przez ojców Bonifratrów na Nowym Mieście, gdzie mieszkała od wielu lat. Do końca otaczali ją przyjaciele.
Każde uratowane przy moim udziale dziecko żydowskie jest usprawiedliwieniem mojego istnienia na tej ziemi, nie tytułem do chwały. I dziś, w kraju i na świecie, jest wiele bolesnych problemów, (…) którym trzeba się przeciwstawiać. I dostrzec także tych, którzy spieszą skrzywdzonym na ratunek. Wierzę, że się nie zawiodę.
Irena Sendler, Patronka Nagrody
Opracowanie:
Iga Kazimierczyk, Dorota Marszałek
Bibliografia:
Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej, oprac. Anna Mieszkowska, Wydaw. Literackie MUZA S.A., Warszawa 2007